Kun je een kind met blond haar krijgen als je zelf bruin of zwart haar hebt?

Het klinkt misschien vreemd: twee ouders met donker haar die samen een kind met blond haar krijgen. Toch komt het regelmatig voor. Haar­kleur is namelijk veel ingewikkelder dan simpelweg “donker + donker = donker”. De genen die bepalen welke kleur iemand krijgt, werken niet volgens één regel, maar via een heel samenspel van erfelijke factoren.

Haar­kleur is polygeen — meerdere genen spelen mee

Lange tijd dacht men dat één enkel gen bepaalde of iemand blond of donker was. Maar inmiddels weten we dat tien tot tientallen genen meespelen in de uiteindelijke kleur van het haar. Daardoor kan de uitkomst verrassend zijn, zelfs als beide ouders donkerharig zijn.

Blond haar is vaak recessief

Een veelgebruikte uitleg is dat blond vaak “recessief” is. Dat betekent dat:

• een donker haar-gen meestal sterker domineert over een blond gen,

• maar dat je wel drager kunt zijn van een blond gen zonder zelf blond te zijn.

Dus: als beide ouders (met donker haar) een recessief blond gen dragen, is er een kans dat hun kind blond wordt. Je ziet dat vooral in families waar ergens in de genetische lijn blond voorkomt — bij grootouders, overgrootouders of verdere voorouders.

Familiekenmerken kunnen generaties overslaan

Genen verdwijnen niet zomaar; ze kunnen stil aanwezig blijven. Hierdoor kan een kind eigenschappen krijgen die de ouders zelf niet hebben. Het fenomeen dat blond haar “opeens” opduikt, is vaak gewoon een uiting van genetisch materiaal dat al generaties bestaat.

Pigmentproductie verandert bij kleine kinderen

Veel baby’s worden ook lichter geboren dan ze uiteindelijk worden. Een kind dat blond begint, kan later donkerder worden, omdat de pigmentproductie in de haarzakjes pas na verloop van tijd stabiel wordt. Ongeveer vanaf de puberteit krijgt het haar zijn definitieve kleur. Een roodharig kind krijgen kan eigenlijk ook, ook als je beiden geen rood haar hebt. Dat gebeurt dan op dezelfde manier als blondies worden geboren.

Dus: ja, het is heel goed mogelijk

Samengevat:

• Donkerharige ouders kunnen prima een blond kind krijgen.

• Blond haar komt vaak naar voren wanneer beide ouders een recessief blond gen dragen.

• Erfelijkheid werkt niet lineair; eigenschappen kunnen generaties overslaan.

• Haar­kleur verandert bovendien vaak in de eerste jaren van een kind. Dus soms begint je peuter lekker lichtblond… En zijn ze als pubers hartstikke brunette.

Het resultaat: haar­kleur is minder voorspelbaar dan veel mensen denken — en juist dat maakt genetica zo fascinerend. Dus heb jij een blondie thuis? Of heb je zelf donker haar en nu zwanger? Het kan eigenlijk alle kanten op met haarkleur… Leuk hè?